Teks Wacana Basa Sunda (Ngahirup-hirup Basa Sunda)

Ngahirup-hirup Basa Sunda

Nu jadi hiji kautamaan pikeun para generasi muda téh nyaéta kedah mibanda rasa katineung kana basa jeung budaya sunda. Ulah dugikeun ka ngarasa asing, éra tur gengsi ku basa jeung budaya sunda nu jadi ciri khas sarta adat di tataran sunda.

Sanes maksadna para pamuda ayeuna teu kenging ngamekarkeun atanapi ngadopsi kana budaya sunda komo deui budaya Barat mah, nanging urang salaréa salaku pangisi tataran sunda kudu bisa ngaraksa tur ngariksa kana budaya sorangan nyaéta budaya sunda. Naon sababna? Lantaran budaya sunda téh ngajadikeun salah sahiji budaya anu jadi ciri khasna bangsa Indonesia nu beragam suku jeung budaya.

Ninggali ku zaman kiwari, masyarakat nu ngagunakeun basa sunda téh éta tos kacida laasna, utamina nyaéta ti kalangan para pamuda jeung pamudi. Numana para pamuda zaman kiwari kaseueurannana ngarasa géngsi tur éra nalika ngucapkeun kalawan maké basa sunda.

Saupamana ayeuna nu jadi sepuhna, nu langkung diutamikeun téh nyaéta ngabasakeun ku basa salianti basa sunda, nu mimiti di wanohkeun tur diajarkeun téh nyaéta ku basa Indonesia ti bubudak kénéh. Alhasil éta basa Indonesia téh teras nerap dina diri éta budak sahingga dugi ka nincak déwasa bakal ngarasa asing kana basa jeung budaya Sunda, oge bisa ngaleungitkeun jati diri urang salaréa salaku urang Sunda.

Komo deui ayeuna di unggal sakola boh negeri atanapi swasta, pelajaran basa Sunda téh tos laas bahkan tos teu diajarkeun deui ku nu jadi guru na di unggal sakola. Lantaran hampir di unggal sakola ngagunakeun sistem basa ku sistem Nasional, numana nu langkung ditekenkeun dina éta sistem téh nyaéta kalayan ngabudayakeun basa Indonesia nu bener tur hadé. Sahingga satiap siswa nu aya di éta sakola tos pada ngabiasakeun diri ngeunakeun basa Indonésia.

Tah ku lantaran kitu, urang salaréa salaku urang sunda nu sajati kedah tiasa ngagungkeun, miara, mekarkeun sarta ngamumulé basa jeung budaya Sunda. Sabab ku ngeunakeun basa Sunda téh ngajadikeun salah sahiji ciri khas yén urang salaréa téh salaku urang Sunda nu bisa ngabédakeun antara budaya Sunda jeung budaya nu séjénna.

Salah sahiji cara pikeun ngaraksa kana basa sunda nyaéta ku nu janten sepuhna kedah tiasa ngawanohkeun éta basa Sunda ti bubudak kénéh, sahingga bilamana tos janten kabiasaan ngagunakeun basa Sunda ti bubudak kénéh mangka éta basa Sunda téh bakal tuluy nerap ngadasar dina jiwa jeung raga na éta budak. Numana saacan nincak kana yuswa déwasa pasti kedah didasaran ku nu anom-anom, sakumaha dumasar kana hiji paribasa nyaéta “Melak cabé buah cabé, melak bonténg buah bonténg.”

Sajaba ti éta, pasoalan nu paling utama pikeun para pamuda nyaéta kedah tiasa ngaleungitkeun kana sifat géngsi jeung kaéra nu némpél dina diri urang salaréa. Komo deui pikeun para pamuda zaman kiwari, ulah nepi ka sieun disebut urang kampung nu katinggaleun zaman pédah nyarita kalawan maké basa Sunda. Malah kudu sabalikna, urang kudu ngarasa reueus sabab urang tos bisa ngagungkeun sarta ngamumulé budaya karuhun.

Cindekna, konci utama pikeun ngahirup-hirup basa Sunda téh éta aya dina diri para generasi muda nu bisa mikacinta kana basa jeung budaya sunda anu bersih tina sifat géngsi dina nalika ngucap ku basa sunda boh di lingkungan kulawarga oge di lingkungan masyarakat.